Omurgamız, birçok kemikten oluşmaktadır. Omurga yapısının esnek olmasını sağlayan ise bu kemikler arasında yer alan disklerdir. Daire biçiminde olan bu diskler, omurgalar arasında yastıklama görevi yapar. Bu disklerin oldukça güçlü, fibröz bir dış kısmı ile jöleye benzeyen 'nucleus pulposus' adı verilen orta kısmı bulunmaktadır. Bel fıtığı, yastıklama görevi yapan ve omurgaya esneklik sağlayan bu disklerin yerinden oynaması sonucunda meydana gelir. Yerinden oynayan diskler, omurilik içerisinde geçen ve vücudun birçok noktasına beyinden gelen mesajları ileten sinirlere baskı yapar. Bu baskı sonucunda ise oldukça şiddetli ağrılar görülür. Disk kayması adı verilen bel fıtığı rahatsızlığı genelde omurganın alt kısmında olmasına karşın, omurgada yer alan herhangi bir disk yerinden oynayabilir.

Bel fıtığının belirtileri arasında en sık görülen belirti bacaklarda ağrı olmasıdır. Ancak hissedilen bu ağrıların sebebinin net olarak bel fıtığı nedeniyle meydana gelip gelmediğinin belirlenebilmesi için mutlaka MR veya röntgen gerekmektedir. Çünkü hissedilen bel ağrısı, bu kısımda yer alan bağ ile kaslarda oluşan bir sorun, yani kas zorlanması gibi sorunlarla da alakalı olabilir.

Halk arasında 'siyatik' olarak bilinmekte olan sinir kökü ağrıları, siyatik sinirinin kaymış olan disk sebebiyle basınca maruz kalması sonucunda oluşur. Ayrıca diskin iltihaplanmış olan dış tabakası sinir kökünü tahriş edebilir. Sinir kökü ağrısı yalnızca bel bölgesinde değil, ayakta, bacakta ve kalçada dahi hissedilir. Bunun sebebi, oldukça büyük bir sinir olan ve küçük sinirleri yapısında bulunduran siyatik sinirinin bel kısmından başlayıp kalçanın derin kısımlarından geçerek bacağın arka kısmına kadar ilerlemesidir. Her bir bacak için ayrı bir siyatik siniri bulunmaktadır. Bu yüzden kaymış olan diskin hangi sinire baskı yaptığına bağlı olarak, o sinire kadar indiği tek bacak ağrı yapabilir, karıncalanabilir ya da uyuşabilir.

Bel fıtığına sebep olan disk yalnızca siyatik sinirine değil, omurga etrafında bulunan diğer sinirlere de baskı yapabilir. Eğer omurga etrafında bulunan diğer sinirler kaymış olan diskten etkileniyorsa, bu kısımda iğne batmasına benzeyen bir his oluşur. Ayrıca uyuşma ve karıncalanma da olabilir.

Bel fıtığı her zaman yukarıda belirtilen nedenlere yol açmaz. Yapılan araştırmalar, bel bölgesinde herhangi bir şikayeti olmayan ve rutin kontrollere giden kişilerde de bel fıtığının olabileceğini ortaya koymuştur. Tabii bel fıtığının herhangi bir rahatsızlığa yol açmadan oluşması oldukça sık görülen bir durum değildir. Fakat bir kontrol sırasında eğer doktorunuz bel fıtığınız var derse şaşırmayın. Oluşan bu tip bel fıtığı genelde diskin sinirlere baskı yapmadığı ve oldukça az kaymış olduğu durumlarda görülür.

Bel fıtığı tanısının konulabilmesi için genellikle fiziksel muayene, MR ve röntgen gibi görüntüleme yöntemleri kullanılır. Tedavi yöntemleri ise hastanın durumuna ve fıtığın şiddetine göre değişiklik gösterir. Cerrahi olmayan tedavi yöntemleri arasında fizik tedavi, ilaçlar ve epidural steroid enjeksiyonları bulunmaktadır. Cerrahi tedavi ise diğer tedavi yöntemleri yetersiz kaldığında ve hastanın yaşam kalitesini önemli derecede etkilediğinde tercih edilir.

Bel fıtığından korunmak için dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır: