Kuduz, insanın merkezi sinir sistemi ve beyninde meydana gelen, bulaşıcı ve son derece tehlikeli bir hastalık olarak bilinir. Kuduz, tüm memeli hayvanlarda görülebilen ve gelişebilen bir hastalık türüdür. Kuduzun insanlara veya hayvanlara bulaşması, kuduz olan bir hayvanın insanı veya başka bir hayvanı ısırması sonucunda tükürük salgılarından bulaşarak ortaya çıkar. Kuduz hastalığı virüsü "Rabies" (Reybiz) olarak adlandırılır.

Kuduz virüsü, ısırılan bölgede 4 gün boyunca kalma özelliği ile çoğalmaya başlar. Ayrıca kuduz virüsü, insanın sinir sistemini etkileyerek tüm vücuda yayılır. Çok kısa bir sürede vücut içerisinde tüm organlara sirayet eder. Son olarak da beyne ulaşarak beyinde iltihaplanmaya yol açar ve ölümlere sebep olur. Kuduz bir hayvanın insanı ısırarak kuduz virüsünü bulaştırmasından sonra, kuduz hastalığının belirtileri ilk 10 günden başlayarak uzun süre kendini göstermeyebilir; bu döneme "kuluçka dönemi" denir.

Kuduz belirtileri üç evrede incelenmektedir: birinci evre, ikinci evre ve üçüncü evre.

Birinci evrede, kuduz olan hastada şiddetli baş ağrıları ve yüksek ateş görülür. Ayrıca kuduz virüsü bulaşmış kişide şu belirtiler bulunur:

İkinci evrede, hastanın ön plana çıkan kuduz belirtileri şunlardır:

Üçüncü ve son evrede, kuduz belirtileri son derece hayati tehlike taşır. Bu evrede hastanın beyni etkilenir. Beyin sapında oluşan bozukluklar baş gösterir. Bu dönemdeki özgün belirtiler şunlardır:

Kuduzun yutma zorluğu belirtileri ile ortaya çıkan yutma kaslarındaki felçler sonucunda, kişinin su içmeyi reddetmesi de kuduzun belirgin belirtilerindendir. Kuduzun bu belirtileri, artık hastalığın son aşamasına gelindiğini gösterir. Bu dönemde kuduz olan hastanın komaya girmesi, beyin sinir sisteminin tamiri imkânsız hasar görmesi ve nefes alma gibi işlevleri yerine getiremeyerek ölümle sonuçlanır. Kuduz belirtileri ortaya çıktıktan sonra, hastanın 4 ile 20 gün arasında yaşadığı görülür.

Kuduzdan korunmanın en etkili yolu, hayvanların aşılanması ve kuduz vakalarının kontrol altına alınmasıdır. İnsanların kuduz riski taşıyan hayvanlardan uzak durmaları önemlidir. Isırılma durumunda hemen tıbbi yardım alınmalı ve kuduz aşısı uygulanmalıdır.

Sonuç olarak, kuduz ciddi ve ölümcül bir hastalıktır. Erken teşhis ve tedavi, hayati önem taşır. Kuduz şüphesi olan durumlarda, vakit kaybetmeden sağlık kuruluşlarına başvurulmalıdır.