Vertebral arter daralması belirtileri nelerdir?

Boyun bölgesindeki ana damarlardan biri olan vertebral arterde oluşan daralma, beyne giden kan akışını etkileyerek çeşitli nörolojik belirtilere yol açabilir. Baş dönmesinden denge kaybına, görme problemlerinden konuşma bozukluklarına kadar uzanan bu semptomlar, zamanla ciddi sağlık sorunlarının habercisi olabilir.

20 Kasım 2025

Vertebral Arter Darlığı (Stenozu) Nedir?


Vertebral arterler, boynun her iki tarafında bulunan ve beyin sapı, beyincik ve beynin arka kısmına (oksipital lob) temiz kan taşıyan hayati damarlardır. Bu arterlerden birinde veya her ikisinde meydana gelen daralmaya vertebral arter darlığı veya stenozu denir. Daralma, genellikle ateroskleroz (damar sertleşmesi) nedeniyle oluşan plak birikimi sonucu ortaya çıkar. Bu durum, beyne giden kan akışını azaltarak çeşitli semptomlara yol açabilir.

Vertebral Arter Daralmasının Yaygın Belirtileri

Belirtiler, daralmanın şiddetine ve beyne giden kan akışının ne kadar azaldığına bağlı olarak değişiklik gösterir. Bazı kişilerde hiçbir belirti görülmezken (asemptomatik), bazılarında ise hafiften şiddetliye kadar değişen semptomlar ortaya çıkabilir. En sık görülen belirtiler şunlardır:

  • Baş Dönmesi ve Vertigo: Ani pozisyon değişikliklerinde (özellikle başı çevirirken) ortaya çıkan, etrafın dönüyormuş gibi hissedildiği şiddetli baş dönmeleri klasik bir belirtidir. Beyincik ve iç kulaktaki denge merkezlerine yetersiz kan gitmesi sonucu oluşur.
  • Denge Kaybı ve Koordinasyon Bozukluğu: Yürürken sendeleme, bir tarafa doğru yalpalama veya nesneleri tutmada güçlük yaşanabilir. Bu da beyincik işlevlerinin etkilenmesiyle ilişkilidir.
  • Görme Problemleri: Bulanık görme, çift görme (diplopi), geçici görme kaybı veya bir gözde kararma olabilir. Beynin arka kısmındaki görme merkezlerine giden kan akışındaki azalma bu semptomlara neden olur.
  • Şiddetli Baş Ağrıları: Genellikle başın arka kısmında, boyunla birleşen bölgede yoğunlaşan, zonklayıcı tarzda baş ağrıları görülebilir.
  • Mide Bulantısı ve Kusma: Özellikle şiddetli baş dönmesi ataklarına eşlik edebilir.
  • Bilinç Bulanıklığı veya Bayılma (Senkop): Beyne yeterli kan ve oksijen gitmemesi ani bilinç kayıplarına yol açabilir.
  • Yüzde Uyuşukluk veya Güçsüzlük: Yüzün bir tarafında his kaybı veya sarkma görülebilir.
  • Konuşma Bozukluğu (Dizartri): Peltek, anlaşılmaz konuşma veya kelimeleri bulmakta güçlük çekme gibi problemler ortaya çıkabilir.
  • Ani ve Şiddetli Boyun Ağrısı: Nadiren de olsa, boyun bölgesinde keskin bir ağrı hissedilebilir.

Acil Durum Belirtisi: Geçici İskemik Atak (GİA) ve İnme

Vertebral arter darlığı, Geçici İskemik Atak (GİA) veya tam inme (felç) gibi ciddi olayların habercisi olabilir. Aşağıdaki belirtilerden herhangi biri ani olarak ortaya çıkarsa, derhal acil tıbbi yardım alınmalıdır:

  • Vücudun bir tarafında (yüz, kol, bacak) ani uyuşukluk veya güçsüzlük.
  • Ani gelişen konuşma veya anlama güçlüğü.
  • Bir veya iki gözde ani görme kaybı veya bulanıklık.
  • Ani, şiddetli ve açıklanamayan baş ağrısı.
  • Ani denge kaybı, baş dönmesi veya koordinasyon bozukluğu.

Bu belirtiler genellikle 24 saatten kısa sürer ve geçer (GİA), ancak kalıcı bir inmenin önemli bir uyarı işaretidir.

Tanı ve Tedavi

Belirtileriniz varsa, bir nöroloji veya kalp damar cerrahisi uzmanına başvurmanız gerekir. Tanı için Doppler ultrason, manyetik rezonans anjiyografi (MRA), bilgisayarlı tomografi anjiyografi (CTA) veya geleneksel anjiyografi gibi görüntüleme yöntemleri kullanılır. Tedavi, daralmanın derecesine ve hastanın genel durumuna göre değişir. İlaç tedavisi (kan sulandırıcılar, kolesterol ilaçları), yaşam tarzı değişiklikleri (sigara bırakma, sağlıklı beslenme) veya gerekli durumlarda anjiyoplasti/stent yerleştirme gibi girişimsel yöntemler veya cerrahi operasyonlar uygulanabilir.

Önemli Uyarı

Bu içerik yalnızca bilgilendirme amaçlıdır ve profesyonel tıbbi tavsiye, teşhis veya tedavinin yerini tutmaz. Yukarıdaki belirtilerden herhangi birini yaşıyorsanız, mutlaka bir sağlık uzmanına danışınız.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Editörün Seçtiği
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Down Sendromu Belirtileri ve Tedavisi
Down Sendromu Belirtileri ve Tedavisi
Reflü Belirtileri Nelerdir?
Reflü Belirtileri Nelerdir?
Mide Ülseri Belirtileri Nelerdir?
Mide Ülseri Belirtileri Nelerdir?
Damar Tıkanıklığı Belirtileri Nelerdir?
Damar Tıkanıklığı Belirtileri Nelerdir?
Ms Belirtileri Nelerdir?
Ms Belirtileri Nelerdir?
Güncel
Erkek Bebek Belirtileri Nelerdir?
Erkek Bebek Belirtileri Nelerdir?
Güncel
Zatürre Belirtileri Nelerdir?
Zatürre Belirtileri Nelerdir?
Büyü Belirtileri Nelerdir?
Büyü Belirtileri Nelerdir?
Yumurtlama Dönemi Belirtileri Nelerdir?
Yumurtlama Dönemi Belirtileri Nelerdir?
Fibromiyalji Belirtileri Nelerdir?
Fibromiyalji Belirtileri Nelerdir?
Kanser Belirtileri Nelerdir?
Kanser Belirtileri Nelerdir?
Göz Tansiyonu Belirtileri Nelerdir?
Göz Tansiyonu Belirtileri Nelerdir?
Kıl Kurdu Belirtileri Nelerdir?
Kıl Kurdu Belirtileri Nelerdir?
Farenjit Belirtileri Nelerdir?
Farenjit Belirtileri Nelerdir?
Kasık Fıtığı Belirtileri Nelerdir?
Kasık Fıtığı Belirtileri Nelerdir?
Bebeklerde Kızamık Belirtileri Nelerdir?
Bebeklerde Kızamık Belirtileri Nelerdir?
Fıtık Belirtileri Nelerdir?
Fıtık Belirtileri Nelerdir?
Karaciğer Yağlanması Belirtileri Nelerdir?
Karaciğer Yağlanması Belirtileri Nelerdir?
Tetanoz Belirtileri Nelerdir?
Tetanoz Belirtileri Nelerdir?
Lösemi Belirtileri Nelerdir?
Lösemi Belirtileri Nelerdir?
Karaciğer Hastalıkları Belirtileri Nelerdir?
Karaciğer Hastalıkları Belirtileri Nelerdir?
Kansızlık Belirtileri Nelerdir?
Kansızlık Belirtileri Nelerdir?
Hemoroid Belirtileri ve Tedavisi
Hemoroid Belirtileri ve Tedavisi
Bebeklerde Lösemi Belirtileri Nelerdir?
Bebeklerde Lösemi Belirtileri Nelerdir?
Yemek Borusu Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Yemek Borusu Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Deprem Belirtileri Nelerdir?
Deprem Belirtileri Nelerdir?
Pankreas Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Pankreas Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Hipertansiyon Belirtileri ve Tedavisi
Hipertansiyon Belirtileri ve Tedavisi
Rahimde Kist Belirtileri ve Tedavisi
Rahimde Kist Belirtileri ve Tedavisi
Gebelik Belirtileri Nelerdir?
Gebelik Belirtileri Nelerdir?
Bit Belirtileri Nelerdir?
Bit Belirtileri Nelerdir?
;