Diz İltihabı (Artrit) Nedir?
Diz iltihabı, tıbbi adıyla artrit, diz ekleminde meydana gelen enflamasyon (yangı) durumudur. Bu durum, eklemde ağrı, şişlik, kızarıklık ve hareket kısıtlılığı gibi belirtilere yol açabilir. Diz iltihabının farklı türleri bulunur; en yaygın olanları osteoartrit (kireçlenme), romatoid artrit ve gut artritidir. Her bir tür, farklı nedenlere bağlı olarak gelişir ve belirtilerde bazı farklılıklar gösterebilir.
Diz İltihabının Yaygın Belirtileri
Diz iltihabı belirtileri, iltihabın türüne ve şiddetine bağlı olarak değişiklik gösterebilir, ancak genel olarak şu belirtiler gözlemlenir: - Ağrı: Diz ekleminde sürekli veya hareketle artan ağrı hissedilir. Ağrı, hafif bir rahatsızlıktan şiddetli, zonklayıcı bir ağrıya kadar değişebilir.
- Şişlik: Diz çevresinde veya eklem içinde sıvı birikmesine bağlı olarak şişlik oluşur. Bu şişlik, dizin normal boyutundan daha büyük görünmesine neden olabilir.
- Kızarıklık ve Sıcaklık Artışı: İltihaplı bölgede ciltte kızarıklık ve dokunulduğunda hissedilen bir sıcaklık artışı olabilir. Bu, enflamasyonun tipik bir göstergesidir.
- Hareket Kısıtlılığı: Diz ekleminin tam olarak bükülmesi veya düzleştirilmesi zorlaşabilir. Bu, yürüme, merdiven çıkma gibi günlük aktiviteleri etkileyebilir.
- Sertlik: Özellikle sabahları veya uzun süre hareketsiz kaldıktan sonra dizde sertlik hissi oluşabilir. Bu durum, genellikle bir süre hareket ettikten sonra hafifler.
- Çıtırtı veya Sürtünme Sesleri: Diz hareket ettirildiğinde eklemden gelen çıtırtı, sürtünme veya gıcırdama benzeri sesler duyulabilir. Bu, eklem yüzeylerindeki hasara işaret edebilir.
- Güçsüzlük veya Dengesizlik: Diz eklemi etrafındaki kaslar zayıflayabilir, bu da dizde güçsüzlük hissine veya dengenin bozulmasına yol açabilir.
Diz İltihabı Türlerine Göre Belirti Farklılıkları
Farklı artrit türleri, belirtilerde bazı ayırt edici özellikler gösterebilir: - Osteoartrit (Kireçlenme): Genellikle yavaş gelişen bir ağrı ve hareket kısıtlılığı ile karakterizedir. Ağrı, aktivite sonrası artar ve dinlenmekle hafifler. Eklemde çıtırtı sesleri sık görülür.
- Romatoid Artrit: Simetrik olarak her iki dizde de belirtiler görülebilir. Sabah sertliği belirgindir ve genellikle 30 dakikadan uzun sürer. Ateş, yorgunluk gibi sistemik belirtiler eşlik edebilir.
- Gut Artriti: Ani başlangıçlı, şiddetli ağrı ataklarıyla kendini gösterir. Diz eklemi aşırı derecede hassas, kırmızı ve şiş olabilir. Ataklar genellikle gece başlar.
- Septik Artrit (Enfeksiyon Kaynaklı): Hızlı başlangıçlı şiddetli ağrı, ateş ve titreme gibi enfeksiyon belirtileri eşlik eder. Acil tıbbi müdahale gerektirir.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Diz iltihabı belirtileri hafif olsa bile, erken teşhis ve tedavi önemlidir. Aşağıdaki durumlarda mutlaka bir doktora danışın: - Diz ağrısı birkaç günden uzun sürerse veya şiddetlenirse,
- Şişlik, kızarıklık veya sıcaklık artışı fark edilirse,
- Dizde belirgin bir şekilde hareket kısıtlılığı veya güçsüzlük hissedilirse,
- Ateş gibi enfeksiyon belirtileri eşlik ediyorsa,
- Dizde deformite (şekil bozukluğu) oluşmuşsa.
Sonuç
Diz iltihabı belirtileri, yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilecek ciddi bir sağlık sorununun işareti olabilir. Belirtileri erken fark etmek ve uygun tedaviye başlamak, iltihabın ilerlemesini önlemek ve eklem hasarını azaltmak açısından kritik öneme sahiptir. Eğer dizinizde yukarıda belirtilen şikayetler varsa, bir ortopedi veya romatoloji uzmanına danışarak detaylı bir muayene ve gerekli tetkikleri yaptırmanız önerilir.
|