Alerji Türleri ve Belirtileri
Alerjiler, bağışıklık sisteminin normalde zararsız olan maddelere (alerjenler) aşırı tepki vermesi sonucu ortaya çıkar. Alerji türleri, maruz kalınan alerjene ve etkilenen vücut bölgesine göre sınıflandırılabilir. İşte yaygın alerji türleri ve bunların tipik belirtileri:
1. Mevsimsel Alerjiler (Saman Nezlesi veya Alerjik Rinit)
- Bu tür, genellikle polen, küf veya toz akarları gibi havadaki alerjenlerden kaynaklanır.
Belirtiler:
- Hapşırma, burun akıntısı veya tıkanıklığı
- Kaşıntılı, sulu gözler
- Boğaz kaşıntısı veya öksürük
- Yorgunluk ve baş ağrısı
2. Gıda Alerjileri
- Belirli gıdalara karşı gelişen alerjik reaksiyonlardır; yaygın tetikleyiciler arasında fıstık, süt, yumurta ve kabuklu deniz ürünleri bulunur.
Belirtiler:
- Kurdeşen, ciltte kızarıklık veya şişlik
- Mide bulantısı, kusma veya ishal
- Ağız çevresinde karıncalanma veya kaşıntı
- Nefes darlığı veya anafilaksi (şiddetli durumlarda)
3. İlaç Alerjileri
- Belirli ilaçlara (örn. penisilin, aspirin) karşı bağışıklık sisteminin tepkisidir.
Belirtiler:
- Deri döküntüleri veya kurdeşen
- Yüzde veya boğazda şişme
- Nefes almada zorluk
- Ateş veya eklem ağrıları
4. Böcek Sokması Alerjileri
- Arı, eşek arısı veya karınca sokmalarına karşı gelişen reaksiyonlardır.
Belirtiler:
- Sokma bölgesinde şiddetli şişme ve kızarıklık
- Vücut genelinde kaşıntı veya kurdeşen
- Nefes darlığı veya baş dönmesi
- Anafilaktik şok (acil müdahale gerektirebilir)
5. Ev Tozu Akarı Alerjileri
- Ev tozunda bulunan mikroskobik akarlara karşı gelişen alerjilerdir.
Belirtiler:
- Burun tıkanıklığı veya hapşırma
- Gözlerde kaşıntı ve kızarıklık
- Astım benzeri semptomlar (hırıltılı solunum)
- Geceleri kötüleşen öksürük
6. Lateks Alerjisi
- Lateks ürünlerine (eldiven, balon) maruz kalındığında ortaya çıkar.
Belirtiler:
- Deride kızarıklık veya kaşıntı
- Burun akıntısı veya hapşırma
- Nefes darlığı ve anafilaksi riski
7. Kontakt Dermatit (Temas Alerjisi)
- Cildin belirli maddelerle (nikel, kozmetikler) teması sonucu oluşur.
Belirtiler:
- Kızarıklık, kabarcıklar veya kurdeşen
- Şiddetli kaşıntı ve ciltte pullanma
- Şişme veya ağrı
8. Anafilaksi
- Alerjilerin en ciddi formudur; acil tıbbi müdahale gerektiren, hayatı tehdit eden bir reaksiyondur.
Belirtiler:
- Nefes almada güçlük ve hızlı nabız
- Baş dönmesi veya bilinç kaybı
- Dil veya boğazda şişme
- Deride yaygın kızarıklık ve düşük tansiyon
Alerji belirtileri hafiften şiddetliye değişebilir ve doğru teşhis için bir doktora veya alerji uzmanına danışmak önemlidir. Şiddetli reaksiyonlarda (anafilaksi gibi) derhal acil servise başvurulmalıdır. Alerji yönetimi, alerjenlerden kaçınma, ilaç tedavisi ve gerekirse immünoterapi (alerji aşıları) ile sağlanabilir.
|