Kulak kristali belirtileri nelerdir?

Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigo (BPPV), halk arasında "kulak kristali oynaması" olarak bilinir. İç kulakta, dengemizi sağlamakla görevli vestibüler sistemde bulunan ve "otokonia" adı verilen küçük kalsiyum karbonat kristallerinin yerlerinden oynayarak yarım daire kanallarına düşmesi sonucu ortaya çıkan bir baş dönmesi hastalığıdır. "Benign" kelimesi iyi huylu, "paroksismal" ataklar halinde geldiğini, "pozisyonel" ise baş hareketleriyle tetiklendiğini ifade eder. Genellikle ciddi bir sorun olmamakla birlikte, ani ve şiddetli baş dönmesi ataklarına neden olarak günlük yaşamı önemli ölçüde etkileyebilir.

BPPV'nin belirtileri tipik olarak ani baş hareketleriyle tetiklenir ve kısa sürer. İşte en yaygın görülen belirtiler:

• Ani Başlayan Baş Dönmesi (Vertigo): En belirgin semptomdur. Genellikle yatakta bir tarafa dönerken, yataktan kalkarken, başı geriye atarken (rafa uzanırken gibi) veya öne eğilirken aniden başlar. Etrafın döndüğü hissi çok güçlü olabilir.
• Bulantı ve Kusma: Şiddetli baş dönmesine bağlı olarak mide bulantısı ve bazen kusma görülebilir.
• Denge Kaybı: Baş dönmesi atağı sırasında ve sonrasında denge kurmakta zorluk çekilebilir, kişi kendini sallanıyor gibi hissedebilir.
• Gözlerde Anormal Hareketler (Nistagmus): Baş dönmesi sırasında istemsiz, hızlı göz hareketleri oluşur. Bu hareketi genellikle hasta fark etmez, ancak bir doktor muayene sırasında gözlemleyebilir.
• Belirtilerin Kısa Sürmesi: Belirtiler genellikle 30 saniye ile 1 dakika arasında sürer ve sonra kendiliğinden geçer. Ancak, tetikleyici hareket tekrarlandığında belirtiler de tekrarlayabilir.
• Baş Hareketiyle Tetiklenme: Belirtilerin en önemli özelliği, spesifik baş pozisyonlarıyla ortaya çıkmasıdır. Hareketsiz dururken genellikle hiçbir şikayet olmaz.

Kulak kristallerinin yerinden oynamasının kesin nedeni her zaman bilinmemekle birlikte, en yaygın nedenler şunlardır:

• Kafa travması veya darbe almak
• İleri yaş (iç kulak yapılarının doğal dejenerasyonu)
• Uzun süre hareketsiz yatmak
• Geçirilmiş bir iç kulak enfeksiyonu
• Nedeni bilinmeyen (idyopatik) durumlar

Yukarıda bahsedilen belirtileri yaşıyorsanız, özellikle de günlük aktivitelerinizi engelleyecek kadar şiddetliyse, bir Kulak Burun Boğaz (KBB) uzmanına başvurmanız önemle tavsiye edilir. Doktorunuz, Dix-Hallpike gibi özel manevralarla tanıyı kesinleştirecek ve uygun tedaviyi planlayacaktır.

Neyse ki BPPV'nin tedavisi genellikle basit ve oldukça etkilidir. İlaç tedavisi genellikle tercih edilmez. Ana tedavi yöntemi, bir uzman tarafından uygulanan ve yer değiştirmiş kristalleri olması gereken yere geri göndermeyi amaçlayan "repozisyon manevralarıdır" (örn. Epley Manevrası, Semont Manevrası). Bu manevralar genellikle bir veya birkaç seans sonucunda hastayı büyük ölçüde rahatlatır.

Unutmayın, bu bilgiler genel bilgilendirme amaçlıdır ve teşhis veya tedavi için doktorunuza danışmanızın yerine geçmez.