İnsan vücudunun hareketini sağlayan kas ve iskelet sisteminde şişlik, ağrı, hareket sınırlamasına sebep olan ve iç organlarda birtakım rahatsızlıklara yol açan hastalıklara romatizma denir. Romatizmanın 200'den fazla çeşidi olduğu bilinmektedir. Genellikle kadınlarda daha sık görülen bu hastalık, erkeklerde de belirli türlerde ortaya çıkabilir. Yaş ilerledikçe hastalığa yakalanma olasılığı artar. Çocuklarda ise 1-3 ve 9-12 yaş aralığında görülebilir. Kız çocuklarında görülme olasılığı daha yüksek olmasına rağmen, ülkemizde bu durum tersine bir eğilim gösterebilir. Romatizma belirtileri arasında ağrı, ateş, zayıflık, iç organların ve eklemlerin tutulması gibi şikayetler yer alır. Belirtiler ani olarak ortaya çıkabilir veya yavaş yavaş gelişebilir.

Romatizmanın nedenleri günümüzde tam olarak bilinmemektedir. Ancak mikropların sebep olduğu romatizmalar, gut hastalığı ve akut eklem romatizmasının nedenleri bilinir. Romatizmanın oluşumuna neden olarak genetik faktörler, yaş, cinsiyet, bazı ilaçlar, kaza sonucu oluşan yaralanmalar ve iklim gibi etkenler gösterilmektedir. Her romatizmanın görülme yaşı farklıdır ve kadınlarda görülme olasılığı daha fazladır. Bel kemiği romatizması ve gut gibi hastalıklar ise genetik olabilir. Rutubetli ve soğuk yerlerde yaşayanlarda görülme ihtimali oldukça fazladır. Psikolojik nedenler ve travmalar da romatizmanın ortaya çıkmasında etkilidir. Sebep ne olursa olsun, bu romatizmal hastalıklar kaslara, iç organlara, eklemlere ve hareketimizi sağlayan yapılara zarar vermektedir.

Romatizma belirtileri arasında genellikle şunlar bulunur:

Romatizma, sadece eklemleri değil, deri ve iç organları da etkileyebilir. Eklemde romatizma varsa, iltihapla beraber kızarıklık ve şişlik olur. Bu durum genellikle diz ve kalçada oluşur ve hareket kısıtlılığına, eklem yapısının bozulmasına (kireçlenme) neden olabilir. Nemli ve sıcak hava, kişiyi rahatsız eder. Deride ve iç organlarda meydana gelen romatizma belirtileri arasında döküntü, kızarıklık, iştah azalması, gözde kaşıntı, saç dökülmesi, karın ağrısı, bel, sırt ve topuk ağrısı bulunabilir. Hastalar en çok ağrıdan şikayet ederler. Eklem, kas ve iç organlar gibi çeşitli yerlerde görülebilir ve şiddeti kişiye göre değişir. Şişlik daha çok eklem ve yumuşak dokularda olur. Bu belirtiler süreklilik gösterirse sakatlık ve şekil bozukluğu riski artar.

Romatizma hastalığında tedavinin başarılı olması için erken teşhis önemlidir. Erken teşhis için hastanın uzun bir süre takip edilmesi gerekir, çünkü belirtiler, şikayetin azaldığı veya arttığı dönemlerde değişkenlik gösterebilir. Tedavi şekli kişiye göre değişir ve her hastaya farklı tedavi metodu uygulanmalıdır. Kronikleşmiş hastalıklara uzun süreli tedavi uygulanması gerekebilir. Doktor kontrolünde yapılan ilaç ve fizik tedavi sonucunda hastalık tamamen yok edilemese de ilerlemesi durdurulur ve ağrısı kesilerek hastanın yaşamını idame ettirmesi daha kolay hale getirilir.

Bu ilaçlar kullanılırken bol suyla yutulmalıdır. Fizik tedavi de romatizma tedavisinde önemli bir yere sahiptir. Bu tedaviler sayesinde eklemlerin hareketleri düzeltilir, kaslar güçlendirilir ve ağrı azaltılır. Hasta, romatizmayla yaşamayı ve başa çıkmayı öğrenir. Ameliyat da tercih edilen bir başka tedavi yöntemidir. Sakat kalmış veya hareket güçlüğü çeken kişilere uygulanarak önceki yaşamlarına dönmeleri amaçlanır. Ağrı kesilir, gerekirse yerine yapay eklemler takılır.